Вопрос задан 26.10.2025 в 09:24. Предмет Беларуская мова. Спрашивает Морозова Юлия.

Помогите написать легенду про Гомель на белорусском языке.

Перейти к ответам

Ответы на вопрос

Отвечает Баранова Юля.

Як мясцовы, часта чую просьбу “каротка і па-беларуску распавесці легенду пра Гомель”. Вось самы папулярны варыянт, а таксама яшчэ пару версій, якія перадаюцца з вуснаў у вусны.

Класічная легенда пра “гом”

Даўным-даўно на высокім беразе Сожа стаяў магутны дуб з дуплом. Калі вецер заходзіў з ракі, той дуб гудзеў, адгукаўся глухім гоманам — “гом-м-м…”. Паляўнічыя і рыбакі, спыняючыся на начлег, казалі: “Пайшлі да таго дуба, дзе гом гудзе”. З часам на ўтульнай залісістай стромцы ўзнікла паселішча. Людзі казалі: “Жыву ў месцы, дзе гом гудзе” — і назва паступова прыжывалася: Гомель.

Легенда пра ручай Гомійку

Па іншай версіі, у яры пад старажытным гарадзішчам цёк маленькі ручай, што людзі называлі Гомійка: ён нібы “гаманеў”, калі бег праз карч, каменне і карэнні. На беразе ручая будавалі хаткі, сушылі сеткі, а месца пачалі называць “ля Гомія” — адсюль і Гомель.

Легенда пра князя Гома

Ёсць і зусім казачная аповесць пра дружынніка ці маленькага князя па імені Гом. Кажуць, ён паставіў драўляную крэпасць над ракой, каб абараніць брод. Пасля яго смерці паселішча сталі клікаць Гомавым місцам, а потым — Гомелем. Гісторыкі гэтую версію лічаць хутчэй прыгожай легендай, але яна ўпарта жыве ў народзе.


Каб было “як у чытанцы”, вось невялікі легендарны тэкст на бел. мове, які можна выкарыстоўваць у школе ці на гуртку:

На высокім беразе Сожа стаяў старажытны дуб. У яго дупле жыў ветрык, што ўвосень любіў спяваць. Як толькі сонца клалася за лес, з дупла цягнуўся глухі голас — гом, гом… Людзі слухалі тую песню і казалі: “Добра тут — ціха, ды гоман ветру нібы вартавая труба.” Паставілі хаты, раскінулі садкі, і сталіна іхняя назвалася Гомелем — ад таго ветра, што гудзеў у дубовым дупле і ахоўваў людзей ад бяды.

Калі патрэбна больш “энцыклапедычна”: у народнай традыцыі назва Гомеля тлумачыцца праз гук “гом” (гул, гоман), праз гідронім Гомій (Гомійка), а таксама праз персаніфікаваную постаць Гома. Для школьнага адказу звычайна хапае першай легенды пра гудучы дуб.

Похожие вопросы

Топ вопросов за вчера в категории Беларуская мова

Последние заданные вопросы в категории Беларуская мова

Задать вопрос